Rekonesans w sieci #87 Okres burzy i naporu... w pracy i edukacji
Cześć!
Mam nadzieję, że znalazłaś/znalazłeś podczas majówki chwilę dla siebie. Odpoczywanie się i nudzenie przychodzi mi dość trudno, ale kiedy już się uda... jest super. Brak ważnych myśli lub odwrotnie, ważne wnioski, do których nie mogłem dojść tygodniami, są równie satysfakcjonujące. Lektura artykułów i raportów, o których piszę poniżej, nawet jeśli dotyczy bardzo mocno pracy, uczenia się i rozwoju, to również mocno uświadamia mi, że im szybciej zmiana się nasze otoczenie, tym ważniejsze jest odpoczywanie. Obyśmy wszystkie i wszyscy mieli do tego prawo, możliwości i umiejętności :)
W tym odcinku:
👩🏼💻 100 kursów o AI od Linkedin za darmo do 15 czerwca
🦾 Pracownik cyborg — co się stanie, kiedy już AI podniesie produktywność nas wszystkich?
❤️🩹 Burzliwy romans technologii z pracą. Prognozy Światowego Forum Ekonomicznego na lata 2023-2027
💬 Co warto ściągać od ChatGPT-porównanie doświadczeń edukacyjnych
🤝🏼 Gdzie możemy się spotkać?
Jeśli chcesz wesprzeć mnie w pisaniu tego newslettera to postaw mi wirtualną kawę.

👩🏼💻 100 kursów o AI od Linkedin za darmo do 15 czerwca
Kolejna promocja na rynku kursów e-learningowych to bezpłatny dostęp do kursów na temat sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego, generatywnej AI, ale również etyki i odpowiedzialności w tworzeniu i wdrażaniu takich rozwiązań. Większość kursów jest skierowana do osób o podstawowej wiedzy technicznej lub planującej rozwój zawodowy w tym kierunku. Jeśli szukasz czegoś bardziej podstawowego, to polecam przegląd o tym, gdzie zacząć uczyć się o AI.
🦾 Pracownik cyborg — co się stanie, kiedy już AI podniesie produktywność nas wszystkich?
W szczegółowym badaniu 5000 przedstawicieli/ek handlowych w jednej firmie sprawdzono, jak zmieni się ich praca, a zwłaszcza produktywność, dzięki wsparciu sztucznej inteligencji. Badane osoby otrzymały do pomocy chatbota (w rodzaju ChatGPT), który został przeszkolony na poprzednich rozmowach między przedstawicielami a klientami oraz danych dot. tego, z czego i jakich rozmów klienci są zadowoleni. Dzięki temu chatbot AI rozpoznawał wzorce i formuły, które często prowadzą do sukcesu. W efekcie pracownicy i pracowniczki (zwłaszcza Ci mniej doświadczeni lub mniej skuteczni) podnieśli swoją efektywność do poziomu bardziej doświadczonych i skutecznych osób, których wzorce rozwiązywania problemów i sprzedaży, naśladowała AI.
Efekty? Wyższe zadowolenie klientów i wyższe oceny personelu, który rzadziej potrzebował wsparcia ze strony przełożonych i specjalistów. Bardziej doświadczeni, wysoko wykwalifikowani agenci obsługi klienta firmy dostrzegli mniejsze lub żadne korzyści. Największy wzrost wydajności pracy odnotowali mniej doświadczeni i mniej wykwalifikowani przedstawiciele obsługi klienta.
Co zrobimy z takimi wzrostami produktywności w pracy? Czy bardziej doświadczeni pracownicy i pracowniczki powinni być wynagradzani dodatkowo, za bycie materiałem treningowym? To od nich AI uczy się błyskawicznie i co ciekawsze, potrafi przełożyć tę naukę nie na program szkolenia, ale na porady udzielane na żywo pozostałym pracownikom/czkom? A może to wreszcie okazja, aby wzrost produktywności (i oby również wynagrodzeń) objął nie tylko osoby, które zdobyły wykształcenie i doświadczenie obejmujące średnio-zaawansowane umiejętności cyfrowe, ale również te osoby, które ich jeszcze nie posiadają? Przynajmniej do tej pory technologie cyfrowe powodowały większe nierówności ekonomiczne pomiędzy pracownikami.
No i najważniejsze pytanie: czy wzrost produktywności będzie oznaczać również poprawę sytuacji ekonomicznej pracowników i pracowniczek np. poprzez skrócenie czasu pracy lub podnoszenie wynagrodzeń? Czy może odwrotnie, współpraca z maszynami będzie w oczach pracodawców obniżać wartość pracy ludzkiej?
Link do badań: Generative AI at Work, National Bureau of Economic Research, Kwiecień 2023
❤️🩹 Burzliwy romans technologii z pracą. Prognozy Światowego Forum Ekonomicznego na lata 2023-2027
Czwarta, najnowsza edycja raportu Światowego Forum Ekonomicznego The Future of Jobs 2023 to lektura dla ludzi o mocnych nerwach. Czytelnik/czka może odnieść wrażenie, że najbliższe pięć lat albo potencjalny ogromny kryzys pracy i rosnące nierówności ekonomiczne, które taki kryzys wzmoże. Może też odnieść wrażenie, że przed nami 5 lat intensywnych, ale niezwykle dobrych przemian. Takie raporty dobrze ilustrują, jak silnie powiązane są ze sobą, edukacja i praca.
6 na 10 pracowników/czek będzie do 2027 wymagać upskiliingu (podniesienie kompetencji w celu zachowania pracy) lub reskilling (przekwalifikowania).
Powody do optymizmu
Nadal rosnąć będzie zapotrzebowanie na nauczycieli i nauczycielki, zwłaszcza w obszarze edukacji zawodowej oraz podnoszenia kompetencji analitycznych i kreatywnych pracowników i pracowniczek. Rola edukatorów zmienia się z nauczycieli/ek/ i ftrenerów/ek na osoby wspierające w zmianie i uczeniu ustawicznym.
Zielona transformacja i wdrażanie standardów ESG (ang. Environmental, Social and Corporate Governance) mają największą oczekiwaną siłę tworzenia miejsc pracy w ciągu najbliższych 5 lat.
75% ankietowanych firm prawdopodobnie lub z dużym prawdopodobieństwem zastosuje technologię sztucznej inteligencji,
Pomiędzy optymizmem a pesymizmem
Choć rośnie i przyspiesza rotacja miejsc pracy, napędzana przez przemiany technologiczne, to nie rośnie bezrobocie. Zapotrzebowanie na ludzi do pracy pozostaje bardzo wysokie, ale nie jest możliwe do zaspokojenia równie szybko co możliwa droga od zwolnienia, przeszkolenie i zatrudnienie w nowej roli.
Sześciu na dziesięciu pracowników będzie wymagać znaczącego przeszkolenia i zdobycia nowych kompetencji przed 2027 r. Obecnie tylko połowa pracowników ma dostęp do odpowiednich możliwości szkoleniowych. Dla 12% pracowników/czek takie przeszkolenie prawdopodobnie nie będzie dostępne do tego czasu.
Najszybciej rozwijające się stanowiska to prace wymagające wysokich kwalifikacji jak: specjaliści AI i uczenia maszynowego, specjaliści ds. zrównoważonego rozwoju, analitycy Business Intelligence i analitycy bezpieczeństwa informacji, inżynierowie energii odnawialnej oraz inżynierowie instalacji i systemów energii słonecznej. Druga kategoria rosnąca to prace opiekuńcze i edukacyjne. Zapotrzebowanie na nie rośnie, ale wiele państw (czego Polska jest świetnym przykładem) nie inwestują w nie i nie podnosi wynagrodzeń i warunków pracy w nich.
WEF spodziewa się, że przesunięcia miejsc pracy będą prawdopodobnie silnie skoncentrowane w możliwym do zidentyfikowania zestawie kategorii stanowisk, umożliwiając ukierunkowane wsparcie i proaktywne strategie reskillingu/wsparcia.
Powody do pesymizmu
Po raz drugi w historii raportu badanie przewiduje, niewielki, ale ogólny spadek ilości miejsc pracy. Sam wpływ technologii szacuje się, że zredukuje ok 25% istniejących miejsc pracy i wytworzy ok 23% nowych.
Najszybciej redukowane miejsca pracy: stanowiska biurowe lub sekretarskie, administracyjne, bankowe oraz w firmach. Dotąd było to ścieżki kariery wybierana jako bardziej stabilne miejsca zatrudnienia.
Obszary takie jak zielona transformacja, która ma szanse tworzyć wysokiej jakości miejsca pracy, które mają również ogromne znaczenie dla przeciwdziałania i adaptacji do skutków kryzysu klimatycznego, są dziś głównie zasilane przez prywatne inwestycje i ogromne programy rządowe. Aby ich potencjał wprowadzania pozytywnych zmian na rynku pracy potrzeba stałego rozwoju nowych polityk i finansowania. Te zaś zależne są od coraz bardziej polaryzującej się polityki i polityków. Obszar edukacji i zawodów opiekuńczych jest zależny od polityki prawie całkowicie.
Link do raportu: The Future of Jobs 2023-2027
💬 Co warto ściągać od ChatGPT-porównanie doświadczeń edukacyjnych
Vipul Shekhawat na swoim blogu porównał w ciekawy sposób uczenie się z pomocą ChatGPT z uczeniem poprzez wyszukiwanie i czytanie treści w sieci. To, co najciekawsze dla mnie w tym zestawieniu to nie kwestie zaufania do źródeł wiedzy i tego, jak powstają (o tym pisałem w poprzednich odcinkach), ale kwestie łatwości korzystania i uczenia się w swoim tempie i stylu. Wobec powszechnej optymalizacji SEO (czyli pisania tak, aby znaleźć się wysoko w wynikach Google) oraz czasochłonności wyszukania odpowiednich zasobów (wideo, tekstów itp.), z których możemy się uczyć, ChatGPT oferuje osobom uczącym się samodzielnie doświadczenie bliższe dobrym sytuacjom w szkole.
Najważniejsze zalety uczenia przez rozmowę z ChatGPT
Możliwość progresywnego odkrywania treści. Bez zbędnej złożoności i porcjowane tak, aby nie przytłoczyć. Format konwersacji i łatwość chatGPT do wchodzenia w zadaną rolę (np. doradcy) ułatwia odpowiednie tempo zdobywania wiedzy na dany temat.
Ograniczenie ilości bodźców z sieci, otwartych stron w kartach przeglądarki, reklam i zbędnych elementów (grafik, animacji).
Historia konwersacji (w tym naszych pytań), a nie tylko historia odwiedzonych źródeł czy stron, sprawia, że mimowolnie tworzymy i zapisujemy wiedzę razem z naszymi notatkami, czyli pytaniami.
Wiele narzędzi i mediów, które stara się pomóc w nauce mogłoby ściągnąć do siebie takie funkcjonalności ;)
🤝🏼 Gdzie możemy się spotkać?
17 maja podczas Festiwalu Sektor 3.0, którego program po raz trzeci mogłem współtworzyć z zespołem Sektora. Tegoroczna edycja poświęcona jest temu, jak technologie zmieniają uczenie się i rozwój osobisty. Tego dnia będę rozmawiać z Julie Dirksen, autorką książki Projektowanie metod dydaktycznych oraz Simonem Howson-Baggottem z Linkedin Learning.
Na platformie Szkolna24.pl znajdziecie mój płatny kurs o generatywnej sztucznej inteligencji w szkole. W kursie od podstaw opowiadam, gdzie już teraz wykorzystujemy AI, od czego zacząć w klasie, a na co uważać.
Dla Sektora 3.0 przygotowałem bezpłatny mini-kurs o narzędziu Notion do zarządzania wiedzą indywidualnie lub w organizacji.